ช้อมูลทั่วไป
| ชื่อภาษาไทย | กรดไนตริก (กรดดินประสิว) |
| ชื่อภาษาอังกฤษ | Nitric acid |
| ชื่อทางการค้า | |
| ประเภทสารเคมี | 8.สารกัดกร่อน |
| Cas no. | 7697-37-2 |
| UN Number | 2031 |
| Formula | HNO3 |
| จุดเดือด | 121 องศาเซลเซียส |
| จุดหลอมละลาย | -41 องศาเซลเซียส |
| AEGL1 | 0.16 |
| AEGL2 | 24 |
| AEGL3 | 92 |
| NFPA |
0
4
0
OXY
|
ความอันตราย
| กลุ่มสารเคมี | สาร-เป็นพิษ และ/หรือ กัดกร่อน(ไม่ติดไฟ/ทำปฏิกิริยากับน้ำ) |
| Polimerization | ไม่เป็น Polimerization |
| สารเคมีมีอันตรายสูงหากสูดดม (Toxic Inhalation Hazard:TIH) | ไม่เป็น |
| ก๊าซพิษเมื่่อสารสัมผัสกับน้ำ | |
| อัคคีภัยหรือการระเบิด | 1.ไม่ติดไฟ : ตัวสารจะไม่ลุกไหม้ แต่อาจสลายตัวเมื่อได้รับคตวามร้อนเกิดไอสารที่มีฤทธิ์กัดกร่อนและเป็นพิษ
2.สำหรับสาร UN1796 UN1826 UN2031 ที่มีความเข้นข้นสูง และสาร UN2032 อาจทำปฏิกิริยาเป็นสารออกซิไดซ์ ให้ดู Guide140 ประกอบ 3.ภาชนะบรรจุอาจระเบิดเมื่อได้รับความร้อน 4.ก๊าซไวไฟ/เป็นพิษ อาจสะสมอยู่ในที่อับอากาศ (ชั้นใต้ดิน ถังเก็บ รถขนถ่าย/รถขนส่ง ฯ) 5.สารจะทำปฏิกิริยากับน้ำ (บางชนิดเกิดปฏิกิริยาอย่างรุนแรง) เกิดก๊าซและน้ำเสียที่มีฤทธิ์กัดกร่อนและ/หรือเป็นพิษ 6.หากสารสัมผัสกับโลหะอาจเกิดก๊าซไฮโดรเจนซึ่งไวไฟ |
| ผลต่อสุขภาพ | 1.เป็นพิษ : การสูดดม กิน หรือสัมผัส (ผิวหนัง ดวงตา) กับไอระเหย ฝุ่น หรือตัวสาร อาจเกิดการบาดเจ็บรุนแรง และแผนไหม้ หรือเสียชีวิต
2.การทำปฏิกิริยากับน้ำหรืออากาศที่มีความชื้นสูงจะเกิดก๊าซที่เป็นพิษกัดกรอ่น หรือไวไฟ 3.การทำปฏิกิริยากับน้ำอาจเกิดความร้อนสูง ทำให้ความเข้มข้นของไอสารในอากาศสูงขึ้น 4.หากสารเกิดลุกไหม้ อาจเกิดก๊าซที่มีฤทธิ์ระคายเคือง กัดกร่อน และ/หรือเป็นพิษ 5.น้ำเสียจากการดับเพลิงหรือน้ำที่ใช้เจือจางสาร อาจก่อมลพิษ |
การเข้าระงับเหตุเบื้องต้น
| คำแนะนำเบื้องต้น | 1.โทรแจ้งหมายเลขฉุกเฉินที่ระบุในเอกสารกำกับขนส่ง หากไม่พบเอกสาร ฯ หรือ ไม่มีผู้รับสายให้โทรแจ้งหมายเลขที่เหมาะสมที่ระบุอยู่ด้านในปกหลังคู่มือ
2.กั้นแยกพื้นที่ที่สารรั่วไหลทันที่อย่างน้อย 50 เมตร (150 ฟุต) ถ้าเป็นของเหลว และอย่างน้อย 25 เมตร(75 ฟุต) ถ้าเป็นของแข๊ง ทุกทิศทาง 3.กันบุคคลที่ไม่เกี่ยวข้องออกห่างจากพื้นที่ 4.อยู่เหนือลม 5.ห้ามอยู่ในที่ต่ำ |
| กั้นแยกพื้นที่รอบทิศทาง | 50 |
| กั้นแยกพื้นที่รอบทิศทาง กรณีสารมีสถานะเป็นของเหลว | 50 |
| กั้นแยกพื้นที่รอบทิศทาง กรณีสารมีสถานะเป็นของแข็ง | 25 |
ชุดป้องกัน
| คำแนะนำ | 1.สวมใส่ชุดเครื่องช่วยหายใจส่วนบุคคลแบบมีถังอากาศ
2.สวมชุดป้องกันอันตรายจากสารเคมีตามข้อแนะนำของบริษัทผู้ผลิต ทั้งนี้ชุดป้องกันอันตรายจากสารเคมีไม่สามารถป้องกันอันตรายจากความร้อนสูง 3.ชุดดับเพลิงสามารถป้องกันอันตรายได้อย่างจำกัดเมื่อเกิดกรณีเพลิงไหม้สารแต่อาจไม่สามารถป้องกันอันตรายอย่างมีประสิทธิภาพกรณีที่เกิดเฉพาะการหกรั่วไหล |
| ข้อควรระวัง | |
| Type |
การอพยพ
การรั่วไหลขนาดเล็ก
| กั้นเขตอัตรายรอบทิศทาง (เมตร) | 0 |
| เขตป้องกันใต้ลม กลางวัน (เมตร) | 0 |
| เขตป้องกันใต้ลม กลางคืน (เมตร) | 0 |
การรั่วไหลขนาดใหญ่
| กั้นเขตอัตรายรอบทิศทาง (เมตร) | 0 |
| เขตป้องกันใต้ลม กลางวัน (เมตร) | 0 |
| เขตป้องกันใต้ลม กลางคืน (เมตร) | 0 |
กรณีเกิดการเพลิงไหม้
| คำอธิบายการอพยพ ในกรณีที่เกิดการลุกไหม้ | 1.หากถังบรรจุขนาดใหญ่ ตู้รถไฟหรือรถบรรทุกสาร เกี่ยวข้องกับเพลิงไหม้ ให้กั้นแยกพื้นที่เกิดเหตุ 800 เมตร ( 1/2 ไมล์) และพิจารณาอพยพประชาชนเบื้องต้น 800 เมตร ( 1/2 ไมล์) ทุกทิศทาง |
| กั้นเขตอัตรายรอบทิศทาง (เมตร) | 800 |
| ระยะอพยพประชาชน ในกรณีที่เกิดเพลิงไหม้ หน่วยเป็นเมตร | 800 |
| คำแนะนำ | 1.ส่วนใหญ่โฟมดับเพลิงจะทำปฏิกิริยากับสารและปล่อยก๊าซที่ีมีฤทธิ์กัดกร่อน/เป็นพิษ |
การดำเนินการเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน
กรณีเกิดการเพลิงไหม้
| ข้อควรระวัง หรือคำเตือน เ | 1.ส่วนใหญ่โฟมดับเพลิงจะทำปฏิกิริยากับสารและปล่อยก๊าซที่ีมีฤทธิ์กัดกร่อน/เป็นพิษ |
| เพลิงไฟขนาดเล็ก | 1.CO2 (ยกเว้นสาร Cyanides) ผงเคมีแห้ง ทรายแห้ง โฟมดับเพลิงชนิดมีขั้ว |
| เพลิงไฟขนาดใหญ่ | 1.ฉีดน้ำเป็นฝอย หมอก หรือโฟมดับเพลิงชนิดมีขั้ว
2. เคลื่อนย้ายภาชนะบรรจุออกจากบริเวณเพลิงไหม้ หากทำได้โดยไม่เสี่ยงอันตราย 3.ใช้น้ำฉีดเป็นฝอย หรือหมอก : ห้ามใช้น้ำฉีดเป็นลำตรง 4.สร้างคันกั้นหรือร่องกักน้ำเสียจากการดับเพลิงเพื่อนำไปกำจัดภายหลัง ห้ามทำให้สารกระจาย |
| เพลิงไหม้ หรือ เกิดอยู่ใกล้ ภาชนะบรรจุหรือรถขนส่ง | 1.ห้ามฉีดน้ำเข้าไปในภาชนะบรรจุ
2. ฉีดน้ำปริมาณมากหล่อเย็นภาชนะบรรจุ จนกว่าเพลิงจะสงบ 3. ฉีดน้ำดับเพลิงจากระยะไกลที่สุด หรือใช้หัวฉีดน้ำชนิดที่ไม่ต้องใช้คนควบคุมรหือใช้แท่นฉีดน้ำแทน 4. ถอนกำลังเจ้าหน้าที่ทันทีหากอุปกรณ์ระบายความดันนิรภัยของภาชนะบรรจุเกิดเสียงดังหรือภาชนะบรรจุเปลี่ยนสี 5. อยู่ห่างจากภาชนะบรรจุที่ไฟลุกท่วมตลอดเวลา |
| เพลิงไหม้ หรือ เกิดอยู่ใกล้ ตู้สินค้า |
กรณีเกิดการหกรั่วไหล
| วิธีการเข้าระงับเหตุ | 1.กำจัดแหล่งที่อาจทำให้เกิดการจุดไฟทั้งหมด (ห้ามสูบบุหรี่ จุดพลุ ทำให้เกิดประกายไฟหรือเปลวไฟบริเวณจุดเกิดเหตุ)
2. อุปกรณ์ที่ใชในการถ่ายเทหรือขนย้ายสารต้องต่อสายดิน 3.ห้ามสัมผัสภาชนะบรรจุที่เสียหายหรือสารที่หกรั่วไหล หากไม่สามใส่ชุดป้องกันส่วนบุคคลที่เหมาะสม 4 ระงับการรั่วไหลของสาร หากทำได้โดยไม่เสี่ยงอันตราย 5.อาจใช้โฟมฉีดดักจับเพื่อลดไอระเหยสาร 6.ห้ามฉีดน้ำเข้าไปภายในภาชนะบรรจุ 7 ป้องกันมิให้สารไหลลงน้ำ ท่อระบายน้ำ ชั้นใต้ดิน หรือบริเวณอับอากาศ 8.ฉีดน้ำเป็นฝอยดักจับเพื่อลดหรือเปลี่ยนทิศทางไอระเหยสาร หลีกเลี่ยงไม่ให้น้ำที่ฉีดไหลไปสัมผัสกับสารที่รั่วไหล |
| คำเตือนสำหรับการเข้าระงับเหตุเมื่อเกิดการหกรั่วไหล | |
| หกรั่วไหลปริมาณเล็กน้อย | 1.ปิดทับด้วยดินแห้ง ทรายแห้ง หรือวัสดุอื่นที่ไม่ติดไฟ แล้วปิดคลุมด้วยแผ่นพลาสติกอีกชั้นหนึ่ง เพื่อลดการแพร่กระจายหรือการสัมผัสกับน้ำฝน
2.ใช้อุปกรณ์ที่สะอาดและไม่ก่อให้เกิดประกายไฟตักสารที่ถูกดูดซับใส่ภาชนะพลาสติก ปิดฝาหลวม ๆ เพื่อส่งกำจัด |
| หกรั่วไหลปริมาณมาก |
การปฐมพยาบาล
| คำแนะนำ | 1.นำผู้บาดเจ็บไปยังพื้นที่อากาศบริสุทธิ์
2. โทรแจ้ง 191 หรือหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ฉุกเฉิน 1669 3. ใช้เครื่องช่วยหายใจหากผู้บาดเจ็บหยุดหายใจ 4. ให้ออกซิเจนถ้าผู้บาดเจ็บหายใจลำบาก 5. ห้ามผายปอดด้วยวิธีการเผ่าปาก หากผู้บาดเจ็บกลืนหรือหายใจรับสารเคมีเข้าสู่ร่างกาย ให้ใช้เครื่องช่วยหายใจชนิดมีที่ครอบให้อากาศแบบวาล์วทางเดียว หรืออุปกรณ์ช่วยหายใจอื่นที่เหมาะสม 6. ถอดและแยกเก็บเสื้อผ้าและรองเท้าที่ปนเปื้อน 7. ถ้าสัมผัสกับสาร ให้ล้างผิวหนังและดวงตาโดยวิธีให้น้ำหลผ่านทันที อย่างน้อย 20 นาที 8. รักษาอุณหภูมิร่างกายผู้บาดเจ็บให้อบอุ่นและให้อยู่ในที่สงบ 9.กรณีสัมผัสกรดไฮโดรฟลูออริก (UN1790) ล้วงด้วยน้ำไหลผ่านทันที 5 นาทีจากนั้นใช้เจลเคลเซียมทาบริเวณผิวหนังที่สัมผัสสาร สำหรับดวงตาให้ใช้สารละลายแคลเซียมในน้ำล้าง แต่หากจัดหาไม่ได้ให้ใช้น้ำสะอาดปริมาณมากล้างต่อเนื่องอีก 15 นาที 10.หากผิวหนังสัมผัสกับสารเล็กน้อย ต้องหลีกเลี่ยงมิให้สารแพร่กระจายสัมผัสผิวหนังบริเวณอื่น ๆ 11. อาการบาดเจ็บจากการสัมผัสกับสาร(หายใจ กิน สัมผัส) อาจเกิดขึ้นช้า (ภายใน 48 ชั่วโมง) 12. ต้องมั่นใจว่าหน่วยแพทย์ทราบชนิดและอันตรายของสารต่าง ๆ รวมทั้งมีการป้องกันตนเองอย่างเหมาะสม |
มาตรการกำจัดของเสีย
| ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ดูดระบายอากาศเก็บรวบรวมของเหลวที่รั่วออกมาใน ภาชนะที่ปิดสนิท ทําให้สารที่เหลือมีสภาพเป็นกลางด้วย โซเดียมคาร์บอเนตอย่างระมัดระวังแล้วล้างด้วยน้ําจํานวนมาก ห้ามดูดซับสารด้วยขี้เลื่อยหรือสารดูดซับที่ติดไฟได้ |
การทำปฏิกิริยา การระเบิด
| ทําให้เกิดไนโตรเจนออกไซด์เป็นสารออกซิไดซ์อย่างแรงและทําปฏิกริยาอย่างรุนแรงกับสารรีดิวซ์ และสารที่ติดไฟได้เช่น น้ํามันสน ถ่าน แอลกอฮอล์สารนี้เป็นกรดแก่ทําปฏิกริยาอย่างรุนแรงกับด่างและกัดกร่อนโลหะทําให้เกิดก๊าซที่ ติดไฟ/ระเบิดได้ (ไฮโดรเจน ดู ICSC 0001)ทําปฏิกริยาอย่างรุนแรงกับสารเคมีอินทรีย์ |
ข้อมูลสารเคมีที่ทําปฏิกิริยากัน
ข้อมูลการเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศน์
| ป้องกันไม่ให้ไหลลงสู่ระบบสุขาภิบาล, ดิน หรือสิ่งแวดล้อม |
มาตรการป้องกัน
| เก็บแยกจากสารที่ติดไฟได้และสารรีดิวซ์ ด่าง สารเคมีอินทรีย์ |